Foreldrepenger – zasilek rodzicielski
Prawo do zasilku rodzicielskiego nabywa sie bedac aktywnym zawodowo przez co najmniej 6 z 10 ostatnich miesiecy przed rozpoczeciem okresu zasilkowego. Wszystkie dni w pracy sie wliczaja.
Jezeli pracowalo sie bez przerwy 4 tygodnie to rowniez dni bez pracy sa wliczane, jezeli przerwa miedzy nimi nie przekracza 14 dni. Przy umowie o „staly turnus” wliczaja sie wszystkie dni, rowniez te bez pracy, nawet jezeli pracuje sie rzadziej niz co 14 dni.
Roczny dochod musi byc co najmniej polowa kwoty bazowej (G).
Na rowni z praca traktowane sa zasilki:
ˇ chorobowy
ˇ rodzicielski
ˇ ciazowy
ˇ opiekunczy
ˇ dla bezrobotnych
ˇ rehabilitacyjny
ˇ inne warunki rowniez brane sa pod uwage (jak ventelønn, sluzba wojskowa itp.)
Od zasilku rodzicielskiego przysluguja rowniez feriepenger.
Jezeli nie wypracowaliscie sobie prawa do zasilku rodzicielskiego mozecie miec prawo do engangstønad (becikowego, zasilku jednorazowego).
Platny urlop rodzicielski wynosi 49 tygodni (przy 100% wyplacie) lub 59 tygodni (przy 80%). Dokladnie taki sam procent podstawy zarobkowej jaki wybierze matka przysluguje pozniej ojcu. Dlatego warto to dobrze przemyslec. Calkowita kwota wyplaconego zasilku bedzie wyzsza w przypadku pobierania 100% pokrycia zarobkowego, choc urlop niestety bedzie 10 tygodni krotszy.
Urlop rodzicielski jest podzielony na macierzynski (mødrekvote), tacierzynski (fedrekvote) i okres wspolny (fellesperiode). Macierzynski i tacierzynski wynosza rowno 10 tygodni, okres wspolny albo 26 albo 36 tygodni (w zaleznosci czy wybieramy 100 czy 80%) plus 3 tygodnie, ktore matka musi wykorzytac przed terminem porodu.
Okres wspolny mozna dowolnie podzielic miedzy matke i ojca. Pierwsze 6 tygodni po porodzie przysluguje matce i „odciaga sie” z macierzynskiego.
3 tygodnie przed terminem sa rowniez przeznaczone dla matki. Nie mozna ich wykorzystac po urodzeniu dziecka, wiec jezeli dziecko urodzi sie np. tydzien przed teminem, dni te przepadaja.
Jezeli dziecko urodzi sie po terminie, to dni od terminu do faktycznego porodu odciaga sie z „fellesperiode” okresu wspolnego.
Matka moze najwczesniej zaczac wybierac zasilek rodzicielski 12 tygodni przed terminem. W takim przypadku wszystkie dni powyzej tych 3 tygodni odciaga sie rowniez z fellesperiode.
Nie trzeba wykorzystywac calego urlopu rodzielskeigo na raz. Mozna go wstrzymac, przekladac, laczyc z praca na caly lub niepelny etat itp. Wtedy wydluzamy automatycznie okres trwania urlopu. Nalezy go jednak wykorzystac w ciagu 3 lat od urodzenia dziecka.
Jezeli rodzi sie nam kolejne dziecko zanim jeszcze skonczy sie okres zasilkowy na pierwsze dziecko tracimy niewykorzytane dni z pierwszego zasilku. Ale mamy znowu prawo do zasilku z tytulu urodzenia sie drugiego dziecka. Nowy okres zasilkowy zaczyna sie 3 tygodnie przed terminem urodzenia drugiego dziecka.
Kiedy tylko ojciec ma prawo do zasilku rodzicielskiego:
Ojciec ma prawo do platnego urlopu rodzicielskiego przez 40 tygodni (przy 100% wyplaty) lub 50 tygodni (80% wyplaty).
Najwczesniej moze on zaczac swoj urlop rodzicielski od 7 tygodnia po urodzeniu dziecka. Jezeli nie pojdzie on wtedy na urlop to traci dni z puli zasilkowej.
Matka musi byc albo tak chora, aby nie moc sie zajac dzieckiem lub byc w jakiejs formie aktywnosci, by ojcu przyslugiwal rodzicielski. Np. musi pracowac co najmniej 75%, byc studentem dziennym lub zarowno studiowac jak i pracowac, tak by razem wyszlo 100% (pelny etat).
Dotyczy to zarowno jezeli ojciec pobiera jak i wstrzymuje zasilek. Jezeli matka pracuje mniej niz 75% ojciec otrzymuje odpowiednio pomniejszony zasilek. Przykladowo matka pracuje na 50% (pol etatu) ojciec otrzyma 50% zasilku.
Ojciec moze skladac wniosek najwczensiej po urodzeniu dziecka.
Kiedy obydwoje rodzicow maja prawo do zasilku rodzicielskiego:
Zasilek rodzicielski (49/59) = macierzynski (10) + tacierzynski (10) + okres wspolny (26+3/36+3)
Aby ojciec mogl wykorzystac tacierzynski musi zarowno on jak i matka miec wypracowane prawo do zasilku rodzicielskiego.
Jezeli matka wychowuje samotnie nowonarodzone dziecko i ma prawo do zasilku to moze przeniesc na siebie tacierzynski.
Jezeli matka nie ma prawa do zasilku rodzicielskiego i wybierze egnangstønad (becikowe) ojciec traci prawo do tacierzynskiego.
Jezeli tylko matka ma prawo do zasilku rodzicielskiego, dostaje ona caly okres tacierzynskiego dla siebie.
Jezeli ojciec nie wykorzysta tacierzynskiego, przepada on, chyba, ze matka wnioskuje o jego przejecie z powodu choroby ojca (uniemozliwiajacej zajecie sie maluchem).
Tacierzynski mozna wziac, kiedy sie chce w okresie zasilkowym, z wyjatkiem tych 3 tygodni przed terminem i 6 po terminie, ktore przysluguja tylko i wylacznie matce. Tacierzynski mozna wybrac albo jednym ciagiem albo elastycznie – wstrzymujac, przekladajac, laczac z praca itp. NAV musi w takim przypadku dostac wniosek (søknad om utsettelse eller fleksibelt uttak).
Jezeli chcesz wykorzytac tacierzynski zaraz po okresie wspolnym rowniez nalezy pamietac, aby zlozyc wniosek (søknad om foreldrepenger ) w odpowiednim czasie (6 tygodni przed zakonczeniem okresu zasilkowego matki).
Macierzynski - pierwsze 6 tygodni musi byc wykorzystane po porodzie ze wzgledow zdrowotnych. Pozostale 4 tygodnie mozna wykorzystac zaraz potem lub przelozyc sobie na kiedy indziej.
Zarowno macierzynski jak i tacierzynski mozna sobie zostawic na pozniej, kiedy dziecko bedzie wieksze. Nalezy tylko pamietac, aby zlozyc wniosek o to do NAV najpozniej w ostatnim dniu okresu wspolnego (fellesperiode).
Podczas pobierania tacierzynskiego nie wymaga sie od matki zadnej aktywnosci.
Podczas pobierania macierzynskiego nie wymaga sie od ojca zadnej aktywnosci.
Podczas pobierania okresu wspolnego (fellesperiode) przez ojca, stawia sie matce wymog aktywnosci.
